Ο Πρόσθιος Χιαστός Σύνδεσμος (ΠΧΣ) βρίσκεται στο κέντρο της άρθρωσης του γόνατος και αποτελεί το βασικό σταθεροποιητή του σε κινήσεις πρόσθιας και πρόσθιας-έξω παρεκτόπισης του μηρού σε σχέση με την κνήμη ή της κνήμης σε σχέση με το μηρό.
Η ρήξη του επισυμβαίνει σε κακώσεις στροφικές ή σε κακώσεις υπερέκτασης του γόνατος διότι τότε υπερβαίνει τα όρια της πλαστικής του παραμόρφωσης και φθάνει στα όρια θραύσης του. Δυστυχώς ο ραγέντας ΠΧΣ δεν επιδέχεται συρραφής ή επικόλλησης και έτσι σε ρήξεις του προτείνεται η αντικατάστασή του με μόσχευμα ΠΧΣ.
Μόσχευμα ΠΧΣ
Τα μοσχεύματα αυτά είναι τριών ειδών: i) τα πτωματικά μοσχεύματα που χρησιμοποιούνται σε ειδικές περιπτώσεις, ii) τα συνθετικά μοσχεύματα, των οποίων η χρήση είναι περιορισμένη & iii) τα αυτομοσχεύματα (από δότριες περιοχές του ίδιου ασθενούς) τα οποία είναι iiiα) του τετρακεφάλου τένοντα, iiiβ) του επιγονατιδικού τένοντα & iiiγ) του ημιτενοντώδους (ST) τένοντα με ή χωρίς τον ισχνό (GR) τένοντα.
Το πιο διαδεδομένο στις μέρες μας είναι το μόσχευμα του ημιτενοντώδους (ST) & ισχνού (GR) τένοντα το οποίο χρησιμοποιείται και για πλαστική ΠΧΣ με μονή μπάντα (μονό τούνελ στην κνήμη & μονό τούνελ στο μηρό) ή “single tunnel technique” αλλά και για πλαστική ΠΧΣ με διπλή μπάντα (διπλό τούνελ στην κνήμη & διπλό τούνελ στο μηρό) η γνωστή “double tunnel technique”. Και οι δύο τεχνικές είναι απαιτητικές διότι η ικανότητα του μοσχεύματος να αναχαιτίζει τις πρόσθιες παρεκτοπίσεις και η μακροημέρευσή του, είναι συνάρτηση της ορθής τοποθέτησης στο χώρο των καναλιών της κνήμης και του μηρού.
Ο υπογράφων έχει κατοχυρώσει με Παγκόσμιο Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας και εφαρμόζει από το 2002 με απόλυτη επιτυχία δική του “double tunnel” τεχνική πλαστικής ΠΧΣ.
Ο ασθενής παραμένει ένα 24ωρο εντός της Κλινικής και ακολούθως εξέρχεται χωρίς νάρθηκα (κηδεμόνα) αλλά με βακτηρίες (πατερίτσες), βαδίζοντας το πόδι του με μερική φόρτιση για 15 περίπου ημέρες. Στη συνέχεια, αφαιρούνται τα ράμματα και οδηγείται στο Φυσιοθεραπευτήριο ακολουθώντας πρόγραμμα αποκατάστασης για περίπου ενάμιση μήνα. Από το δεύτερο μετεγχειρητικό μήνα συνεχίζει σε Γυμναστήριο ή/και κολυμβητήριο την ενδυνάμωση του μέλους, ενώ η συμμετοχή του σε πλήρη αθλητική δραστηριότητα δεν μπορεί να γίνει νωρίτερα των πέντε μηνών από την επέμβαση. Σε αυτή τη χρονική στιγμή αξιολογείται ισοκινητικά το κάτω άκρο για να εξασφαλιστεί η μυϊκή επάρκεια και συνέργεια στο συγκεκριμένο πόδι. Το χρονικό αυτό διάστημα κρίνεται απαραίτητο για να επιτευχθεί η επαναιμάτωση του μοσχεύματος και η βιολογική του ωρίμανση μέσω του επαναπροσανατολισμού των ινών του κολλαγόνου που χαρακτηρίζει τη μετατροπή του μοσχεύματος-τένοντα σε μόσχευμα-σύνδεσμο.